4 Gorffennaf, 2022
Mae’r Cynllun Blynyddoedd Cynnar Iach yn rhan o Gynllun Ysgolion Iach Llywodraeth Cymru. Mae’n achrediad cenedlaethol sy’n cydnabod lleoliadau cyn-ysgol oherwydd eu cyfraniad tuag at iechyd a lles plant.
Mae’r cynllun wedi’i anelu at bob darpariaeth gofal plant cyn-ysgol, gan gynnwys grwpiau chwarae, Cylchoedd Meithrin, meithrinfeydd dydd, clybiau ar ôl ysgol a gwarchodwyr plant.
Bydd y cynllun yn cefnogi ac yn cysylltu â nifer o feysydd gwaith allweddol gan gynnwys Dechrau’n Deg; Estyn; AGC; Teuluoedd yn Gyntaf; Cynllun Gwên; Gwobr Iechyd y Gweithle Bach; Gwobr Byrbrydau Iach Safon Aur.
Mae’r cynllun yn annog ymddygiadau iechyd cadarnhaol ymhlith plant o oed cynnar, ac mae’n cynnwys y meysydd allweddol a ganlyn:
Mae’r Cynllun Blynyddoedd Cynnar Iach yn cael ei weithredu a’i achredu mewn ‘camau’.
Rhaid i leoliadau weithio er mwyn datblygu a hybu’r 8 maes gweithredu penodol sy’n rhan o’r cynllun.
Cam Rhagarweiniol – Mae dull lleoliad cyfan yn cynnwys cynllunio rhaglenni iechyd sydd wedi’u cydlynu, sy’n gynhwysfawr, ac yn gynyddol, ac o fudd i gymuned y lleoliad cyfan.
Maeth ac Iechyd y Geg – Yn adlewyrchu agwedd lleoliad cyfan at fwyd, maeth ac iechyd y geg, gan gynnwys hybu deiet gytbwys iach yn seiliedig ar y canllawiau cenedlaethol cyfredol ac arferion da mewn cysylltiad ag iechyd y geg.
Gweithgaredd Corfforol/Chwarae Egnïol – Bydd lleoliadau yn cefnogi ac yn hybu amrediad eang o weithgareddau corfforol hygyrch a chwarae egnïol i blant a staff, gan gynnwys mynediad at amgylcheddau a phrofiadau chwarae sy’n diwallu anghenion datblygiadol plant.
Iechyd Meddyliol ac Emosiynol, Lles a Pherthnasoedd – Yn adlewyrchu ethos y lleoliad a ddylai annog parch rhwng y ddwy ochr a hybu lles meddyliol ac emosiynol, yn yr ystyr ehangach, pawb sy’n gweithio ynddo. Mae hefyd yn tynnu sylw at bwysigrwydd datblygu perthnasoedd cadarnhaol ac felly’n ymdrin â rhai agweddau ar ddatblygiad personol.
Bydd Lleoliadau Amgylcheddol yn hybu amgylchedd diogel, sy’n ysgogi, ac yn adlewyrchu pwysigrwydd pobl ynddo, â phwyslais ar ofalu am yr amgylchedd o fewn y lleoliad a thu hwnt.
Bydd Lleoliadau Diogelwch yn adlewyrchu dull rhagweithiol o ymdrin â phob agwedd ar ddiogelwch, gan gynnwys ystyried sylweddau o bob math. Dylid cydnabod y gallai defnydd y rhieni a’r staff o alcohol a sylweddau anghyfreithlon effeithio ar ddiogelwch y plant yn y lleoliad. Mae ysmygu hefyd yn cael ei gynnwys yn yr adran hon, ond dylid ei ystyried fel mater iechyd ac nid fel mater diogelwch yn unig. Mae rhai agweddau ar ddiogelwch yn statudol, e.e. diogelu, iechyd a diogelwch, ac er y bydd cyfeiriad at y rhain bydd angen eu hystyried ar wahân yn fanylach. Mae imiwneiddio hefyd yn cael ei drafod yma fel mater diogelwch. Mae cadw cofnodion imiwneiddio yn ymarfer da sy’n ddefnyddiol os bydd achosion o haint yn digwydd.
Yr Awdurdod Iechyd a Diogelwch
Bydd Lleoliadau Hylendid yn adlewyrchu hylendid da, gan ei fod yn hollbwysig i leoliadau’r blynyddoedd cynnar.
Iechyd a Lles yn y Gweithle – Hybu gweithle ag ymrwymiad i iechyd a lles yr holl staff. Mae gwaith da yn bwysig ar gyfer iechyd a lles corfforol a meddyliol. Bydd gan gyflogwyr sy’n mabwysiadu arferion gweithio da weithlu hapus, iach a chynhyrchiol, a bydd llai o absenoldebau.
Mae’r cynllun yn cael ei gymeradwyo’n llawn gan Estyn ac Arolygiaeth Gofal Cymru (AGC) a bydd y rhai sydd wedi cofrestru ar y cynllun yn derbyn:
Os ydych yn gweithredu lleoliad blynyddoedd cynnar a bod gennych ddiddordeb mewn cymryd rhan, cysylltwch â Nicola Greenway, Cydlynydd Blynyddoedd Cynnar Iach Caerffili drwy anfon ebost at GREENN1@CAERPHILLY.GOV.UK.
Dilynwch ni